Osmanlı Modernleşmesinin Meseleleri Bütün Makaleleri 1

Bir şair, bir edebiyatçı ve fikir adamı olarak Namık Kemal’in mücadelesi ve yazıları, son dönem düşünce tarihimiz için hem bilgi-yorum hem de hissiyat itibariyle merkezî bir yerde duruyor. Cumhuriyeti kuran kadro dâhil olmak üzere Yeni Osmanlılar hareketinden, Jöntürklerden, İttihat ve Terakki’den itibaren nerede ise bütün talebeler, aydınlar, medrese ve tekke mensupları, edebiyatçılar, şiir vadilerinde koşanlar, siyasetçiler, “memleketi kurtarma” sevdasına düşenler onu açıktan veya gizlice okuyarak yetişti, onun hissiyatına sahip oldu, hata ve savaplarını benimsedi.

Fakat Çağdaş Türk düşüncesine, edebiyatına, sanatına, müesseselerine hayatiyet veren birçok müellifin yazıları ve eserlerinin hâlâ sıhhatli toplu neşirlerine sahip olmadığımız gibi bu kervanın başını çeken Namık Kemal’in de külliyatı güvenilir bir şekilde önümüzde, Türk akademisyenlerinin ve fikir adamlarının önünde değil. Bununla zaruri irtibatlı olarak mevcut yorumlar, sağlıklı ve kuşatıcı bilgiye yaslanmadığı için çoklukla sıradan veya nâkıs, malul kalıyor. Dönemler, yazarlar ve fikirler arasındaki irtibat üst düzeyde kurulamadığı için devam eden veya değişen unsurların, vurgusu artan veya zayıflayan kavramların, nihayet hayati problemlerin hikâyesi de kronolojik olarak yok. Namık Kemal’in bütün makalelerinin neşri bu boşluğu dolduracak.