Türkiye'de Köylülüğün Sosyal Tarihi (1945-1960)

"Siyasi alan so¨z konusu oldugˆunda, ko¨ylu¨ler siyasette pasif unsurlar olmaktan ziyade, siyasetin daha aktif biles¸enlerine do¨nu¨s¸tu¨ler. Ko¨ylu¨ler, c¸ok partili sistemin ortaya c¸ıkardıgˆı yeni arac¸ları kullanarak ac¸ıkc¸a siyasallas¸tılar. Buna go¨re, hem siyasette hem de toplumsal hayatta, ko¨ylu¨lerin sesi giderek daha fazla duyulabilir hale geldi. Daha o¨nce bu¨yu¨k o¨lc¸u¨de go¨rmezden gelinen ko¨ylu¨ler ve digˆer alt sınıflar, siyasetin kendi c¸ıkarları ic¸in do¨nu¨s¸tu¨ru¨cu¨ bir gu¨c¸ olabilecegˆini fark ettiler ve bo¨ylece seslerini giderek yu¨kselttiler.”

Gec¸is¸ diye tanımlanan do¨nemlere genellikle gu¨c¸lu¨ bir belirleyicilik atfedilir ve bir toplumun tarihi, agˆırlıkla, so¨z konusu “gec¸is¸” do¨nemlerine referansla du¨s¸u¨nu¨lu¨r. 1945-1960 yılları arası da -c¸ok partili siyasal hayata gec¸is¸, Demokrat Parti’nin iktidara gelis¸i ve 1960 Darbesi- Tu¨rkiye tarihi ic¸in bo¨yle bir do¨nemi ifade eder.

Bazen “gec¸is¸” momentlerinin belirgin nitelikleri, do¨nemin birtakım kritik gelis¸melerini go¨rmeyi zorlas¸tırabilir. Sinan Yıldırmaz, Tu¨rkiye’de Ko¨ylu¨lu¨gˆu¨n Sosyal Tarihi’nde “ko¨ylu¨lu¨k” u¨zerinden bu zorlugˆun u¨zerine gidiyor. Ko¨ylu¨lerin siyasi bir gu¨c¸ haline gelmesini, siyasal alanda artan go¨ru¨nu¨rlu¨klerini, siyasi tartıs¸malarda “hesaba katılmalarını” ko¨y edebiyatından, ko¨ylu¨lerin “karıs¸tıgˆı” olaylardan, kırsal alanın do¨nu¨s¸u¨mu¨, kente go¨c¸, gecekondulas¸ma gibi gelis¸melerden hareketle anlamaya c¸alıs¸ıyor.

İhmal edilmis¸ bir alanı doldurmakla birlikte mu¨stakbel c¸alıs¸malara da davet ediyor.